Czym jest zespół jelita drażliwego (IBS)?

Zespół jelita drażliwego (IBS, ang. irritable bowel syndrome) to przewlekłe, czynnościowe zaburzenie przewodu pokarmowego (jelita cienkiego oraz grubego), które objawia się przede wszystkim nawracającymi bólem brzucha, wzdęciami oraz zaburzeniami rytmu wypróżnień. W odróżnieniu od chorób zapalnych, takich jak wrzodziejące zapalenie jelita grubego czy choroba Leśniowskiego-Crohna, IBS nie powoduje trwałych zmian w jelitach, choć znacząco obniża komfort życia. W odróżnieniu od nieswoistych zapaleń jelit, w IBS nie obserwuje się zmian takich jak zapalenia krypt jelitowych czy uszkodzeń błony śluzowej.

Szacuje się, że problem dotyczy nawet ok. 20% populacji, zazwyczaj między 20. a 50. rokiem życia. Do czynników ryzyka zalicza się m.in. przewlekły stres, nieprawidłową dietę i zaburzenia mikrobioty jelitowej. Dlatego prawidłowe rozpoznanie IBS jest kluczowe, by odróżnić je od poważniejszych schorzeń i wdrożyć leczenie.

Maślan sodu Trec Sodium Butyrate 500

Sodium Butyrate 500 - Maślan Sodu na wsparcie jelit

Do postępowania dietetycznego w stanach:

  • choroby czynnościowej jelit tj. zespół jelita nadwrażliwego, zaparcia, bóle brzucha, wzdęcie brzucha
  • ostre biegunki różnego pochodzenia
  • nieswoiste choroby zapalne jelit
  • choroba uchyłkowa
  • zaburzenia składu mikrobioty jelitowej m.in. w trakcie i po antybiotykoterapii
49,99 zł

Sprawdź także: Maślan sodu na jelita – jak działa i kiedy stosować?

Przyczyny zespołu jelita drażliwego

Wśród przyczyn tego typu chorób wymienia się uwarunkowania fizjologiczne, psychologiczne, dietetyczne i związane ze stylem życia, ale nie predyspozycje genetyczne. Każda z nich może w różnym stopniu wpływać na przebieg IBS i prowadzić do znacznego zmniejszenia komfortu życia.

Czynniki fizjologiczne

Jednym z głównych mechanizmów rozwoju IBS są zaburzenia motoryki jelit, czyli nieprawidłowe skurcze przewodu pokarmowego. Drugim istotnym elementem jest nadwrażliwość jelit reagujących silniej na bodźce, które u osób zdrowych nie wywołują dolegliwości. W efekcie nawet normalne procesy trawienne mogą powodować dyskomfort i ból brzucha. Na IBS wpływają czynniki immunologiczne (zaburzenia immunologiczne w jelicie) oraz nadmierna aktywacja układu odpornościowego jelita grubego.

Czynniki psychologiczne

Stres, zaburzenia lękowe i depresja to czynniki, które mogą znacząco nasilać objawy IBS. . Gdy działanie osi jelitowo-mózgowej (systemu komunikacji między tymi organami) jest zaburzone, psychiczne napięcie przekłada się na gorsze funkcjonowanie przewodu pokarmowego. W efekcie osoby doświadczające przewlekłego stresu częściej zmagają się z problemami jelitowymi, a długotrwałe obciążenie psychiczne może prowadzić do poważnych negatywnych skutków dla zdrowia i samopoczucia.

Czynniki dietetyczne i styl życia

Na rozwój IBS duży wpływ mają sposób odżywiania i codzienne nawyki. Częstym problemem są nietolerancje pokarmowe, np. na produkty mleczne czy gluten, które nasilają objawy. Duży wpływ ma też zaburzona mikrobiota jelitowa – niedobór korzystnych bakterii jelitowych po kuracjach antybiotykowych lub przy diecie ubogiej w błonnik pokarmowy. Brak równowagi w mikrobiocie oraz niezdrowa dieta mogą zaburzać funkcjonowanie całego przewodu trawiennego, w tym jelita grubego, nasilając dolegliwości charakterystyczne dla zespołu jelita drażliwego.

Objawy zespołu jelita drażliwego

Objawy zespołu jelita drażliwego (IBS) mogą różnić się u poszczególnych osób, ale najczęściej obejmują:

  • przewlekłe bóle brzucha i skurcze

  • wzdęcia, uczucie pełności

  • zaburzenia rytmu wypróżnień (biegunki lub zaparcia)

  • uczucie niepełnego wypróżnienia

  • obecność śluzu w stolcu

  • nasilenie dolegliwości po posiłkach i złagodzenie po wypróżnieniu

  • pogorszenie objawów w okresach stresu lub napięcia emocjonalnego

Jak diagnozuje się IBS?

Rozpoznanie IBS opiera się głównie na charakterystycznych objawach oraz wykluczeniu innych chorób przewodu pokarmowego. W praktyce lekarza rodzinnego stosuje się klasyfikację zaburzeń czynnościowych przewodu pokarmowego zwaną kryteriami rzymskimi (nie pobiera się wycinka do badania histopatologicznego). Uwzględniają one nawracające bóle brzucha i zmiany rytmu wypróżnień. Lekarz zbiera też wywiad dotyczący stylu życia, diety czy przyjmowania niesteroidowych leków przeciwzapalnych, które mogą nasilać objawy i przekazuje wytyczne postępowania. W przypadku alarmujących objawów (spadek masy ciała, biegunki z domieszką krwi czy podejrzenie poważniejszych chorób, takich jak rak jelita grubego) konieczne jest pilne skierowanie do specjalisty.

Maślan sodu Trec Sodium Butyrate 500

Sodium Butyrate 500 - Maślan Sodu na wsparcie jelit

Do postępowania dietetycznego w stanach:

  • choroby czynnościowej jelit tj. zespół jelita nadwrażliwego, zaparcia, bóle brzucha, wzdęcie brzucha
  • ostre biegunki różnego pochodzenia
  • nieswoiste choroby zapalne jelit
  • choroba uchyłkowa
  • zaburzenia składu mikrobioty jelitowej m.in. w trakcie i po antybiotykoterapii
49,99 zł

Leczenie zespołu jelita drażliwego

Terapia IBS opiera się na podejściu wielokierunkowym. Kluczowe znaczenie ma zmiana stylu życia i diety, np. ograniczenie produktów nasilających objawy, zwiększenie błonnika. Stosuje się także leczenie farmakologiczne – leki o działaniu przeciwzapalnym, łagodzące biegunki, zaparcia czy bóle brzucha. Coraz częściej sięga się po suplementy wspierające zdrowie jelit, takie jak probiotyki czy maślan sodu. Nie stosuje się leczenia chirurgicznego ani leków biologicznych.

Suplementacja przy IBS

Suplementacja przy IBS często koncentruje się na wsparciu jelit w okresie zaostrzenia choroby i łagodzeniu objawów związanych z mikrobiotą i regeneracją nabłonka. W praktyce najczęściej stosuje się probiotyki oraz maślan sodu, które mogą wspierać jelita w radzeniu sobie z okresami zaostrzeń i redukcją stanu zapalnego.

Maślan sodu – wpływ na regenerację jelit i redukcję objawów.

Maślan sodu (Sodium Butyrate) jest krótkołańcuchowym kwasem tłuszczowym, który wykazuje silny potencjał w regeneracji jelit i redukcji objawów chorób zapalnych przewodu pokarmowego, takich jak wrzodziejące zapalenie jelita grubego (WZJG) i inne nieswoiste choroby zapalne jelit (IBD). Badania, w tym badanie z 2025 roku, pokazały, że suplementacja maślanem sodu u pacjentów z aktywnym WZJG przez 12 tygodni skutkowała istotnym zmniejszeniem markerów zapalnych oraz złagodzeniem objawów choroby.

Z pomocą może przyjść suplement Trec Sodium Butyrate 500 w formie kapsułek. Dostarcza maślanu sodu, który może wspierać funkcje jelita grubego oraz odżywiać komórki nabłonka jelita grubego. Choć nie zastępuje leczenia farmakologicznego, stosowany jako dodatek do terapii może przyczyniać się do łagodzenia stanu zapalnego i poprawy komfortu trawienia u osób z IBS i IBD.

Maślan sodu Trec Sodium Butyrate 500

Sodium Butyrate 500 - Maślan Sodu na wsparcie jelit

Do postępowania dietetycznego w stanach:

  • choroby czynnościowej jelit tj. zespół jelita nadwrażliwego, zaparcia, bóle brzucha, wzdęcie brzucha
  • ostre biegunki różnego pochodzenia
  • nieswoiste choroby zapalne jelit
  • choroba uchyłkowa
  • zaburzenia składu mikrobioty jelitowej m.in. w trakcie i po antybiotykoterapii
49,99 zł

Naturalne metody wspierające jelita

Do najczęściej zalecanych metod należy zbilansowana dieta bogata w błonnik pokarmowy, regularna aktywność fizyczna poprawiająca perystaltykę jelit oraz techniki redukcji stresu. Dużą rolę przypisuje się także suplementom, np. probiotykom i maślanowi sodu, które wspierają mikrobiotę i regenerację błony śluzowej jelit.

FAQ – najczęściej zadawane pytania

  1. Jakie są pierwsze objawy zespołu jelita drażliwego?

Do najczęstszych wczesnych sygnałów należą bóle brzucha, wzdęcia oraz zmiany rytmu wypróżnień, naprzemiennie biegunki i zaparcia lub dominacja jednego z tych problemów. Objawy zwykle nasilają się po posiłkach i mogą ustępować po wypróżnieniu. Utrata masy ciała nie jest typowym objawem IBS.

  1. Czy IBS można całkowicie wyleczyć?

IBS to choroba przewlekła o nawrotowym charakterze i nie ma obecnie metody, która pozwalałaby ją całkowicie wyleczyć. Można skutecznie kontrolować objawy IBS poprzez dietę, redukcję stresu, leczenie farmakologiczne i suplementację, co pozwala wielu osobom funkcjonować bez większych dolegliwości.

  1. Jakie probiotyki są najlepsze przy IBS?

Do najczęściej polecanych należą: Lactobacillus acidophilus NCFM i Bifidobacterium lactis Bi-07, które pomagają regulować wypróżnienia i zmniejszać wzdęcia, Lactobacillus plantarum Lp299v, łagodzący ból brzucha i poprawiający regularność, oraz Bifidobacterium infantis 35624, wspierający redukcję bólu i wzdęć.

  1. Czy maślan sodu pomaga przy zespole jelita drażliwego?

Maślan sodu odżywia komórki nabłonka jelita grubego, wspiera regenerację błony śluzowej i łagodzi stany zapalne. Dzięki temu może redukować typowe objawy zespołu jelita drażliwego, takie jak wzdęcia, bóle brzucha czy zaburzenia rytmu wypróżnień i przyczyniać się do utrzymania remisji. Nie jest jednak lekiem i powinien być traktowany jako uzupełnienie terapii.

  1. Czy dieta FODMAP działa u wszystkich pacjentów?

Dieta FODMAP może znacząco łagodzić objawy IBS, ale nie działa jednakowo u wszystkich. U części osób z nietolerancją laktozy lub nasilonymi zmianami zapalnymi poprawa jest wyraźna, podczas gdy inni mogą nadal odczuwać złe samopoczucie, mimo przestrzegania zaleceń dietetycznych.

  1. Czy stres nasila objawy IBS?

Stres ma bezpośredni wpływ na pracę osi jelitowo-mózgowej i może nasilać objawy IBS, takie jak bóle brzucha, biegunki czy zaparcia. U wielu pacjentów okresy silnego napięcia emocjonalnego wiążą się z wyraźnym pogorszeniem komfortu trawiennego.

  1. Jakie suplementy są najczęściej stosowane na jelita drażliwe?

W terapii IBS często sięga się po probiotyki i maślan sodu, które wspierają równowagę mikrobioty i regenerację błony śluzowej jelit. Popularne są także preparaty z błonnikiem pokarmowym, pomagające regulować rytm wypróżnień, oraz kwasy tłuszczowe omega, wspierające redukcję stanu zapalnego.

Źródła:
[1] https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC9877435/
[2] https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC8942000/
[3] https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/40123849/

Spis treści

Loading...