Ashwagandha - co to jest?
Ashwagandha to zielony krzew rosnący w strefie subtropikalnej. Roślinę tę można jednak spotkać również w strefie klimatu umiarkowanego. Ashwagandha często określana jest także jako:
- witania ospała,
- śpioszyn lekarski,
- żeń-szeń indyjski.
Swoją popularność roślina ta zawdzięcza medycynie ajurwedyjskiej, o czym zadecydowały jej szczególne właściwości, z których czerpie też medycyna konwencjonalna.
Ashwagandha - kiedy brać?
Witania ospała od wielu lat wykorzystywana jest ze względu na swoje cenne właściwości. W medycynie ajurwedyjskiej stosuje się ją w leczeniu wielu chorób, takich jak gruźlica, artretyzm i zapalenie oskrzeli. Ashwagandha stosowana jest jednak również u osób, które mają problemy z zasypianiem, przewlekłą czkawką oraz u kobiet z zaburzonym cyklem miesiączkowym.
Udokumentowane właściwości ashwagandhy, które obecnie wykorzystywane są także w medycynie konwencjonalnej to łagodzenie stresu, niepokoju oraz zmęczenia. Roślina ta sprzyja podnoszeniu poziomu testosteronu, a jednocześnie zmniejsza wydzielanie kortyzolu - hormonu stresu. Stosowanie suplementów z ashwagandhą jest więc popularne wśród sportowców. Roślina wspiera poprawę ogólnej wydolności organizmu, ale również pomaga przyspieszać procesy regeneracyjne. Co więcej, wspiera funkcje poznawcze i może wykazywać pomocne działanie u osób z zaburzeniami płodności.
Witania ospała swoje działanie zawdzięcza występującym w niej związkom roślinnym. W części zielonej znajdują się witanolidy, które wykazują działanie przeciwbakteryjne, a także przeciwnowotworowe. Z kolei w korzeniu rośliny znaleźć można glikowitanolidy, które wspierają prawidłową odporność organizmu. W żeń-szeniu indyjskim można też znaleźć spore dawki saponin i alkaloidów.
Ashwagandha - na co zaleca się jej stosowanie?
Ashwagandha znajduje wielu zwolenników, którzy poszukują sposobu na poprawienie kondycji organizmu. Żeń-szeń indyjski nie od dzisiaj znany jest ze swoich zdolności poprawiających koncentrację, a także zwiększających siły witalne i sprawność umysłową.
Ashwagandha na noc lub na dzień polecana jest osobom, które:
- chcą poprawić swoją kondycję fizyczną,
- wykonują wytężoną pracę umysłową,
- wymagają stałego, wysokiego poziomu koncentracji,
- potrzebują zwiększyć swoją odporność psychiczną.
Dzięki zawartości glikowitanolidów w korzeniu ashwagandhy roślina oddziałuje na receptory mózgowe, pozwalając uzyskać reakcję antystresową. Dzięki temu witania ospała sprawdza się w stresujących sytuacjach, np. przed ważnym egzaminem, zawodami sportowymi lub w bardzo wymagającej pracy. Z tego względu polecana jest też ashwagandha na sen. Co więcej, witania ospała wspiera walkę z obniżonym nastrojem, depresją, czy przygnębieniem, dzięki czemu może pomagać organizmowi przetrwać gorszy czas. Żeń-szeń indyjski można przyjmować z lekami antydepresyjnymi.
Roślina ta zalecana bywa również w chorobach psychicznych, takich jak schizofrenia, choroba afektywna dwubiegunowa, nerwica oraz stany lękowe. Wykorzystanie to zawdzięcza swojemu działaniu uspokajającemu. Z tego samego powodu popularna jest witania ospała na sen w postaci suplementu diety.
Jeśli chcesz wiedzieć więcej na temat ashwagandhy, zapoznaj się ze wpisem: Dlaczego nadmiar kortyzolu szkodzi i jak ashwagandha pomaga utrzymać go w ryzach?
Ashwagandha rano czy na noc? Inne zastosowanie
Przyjmowanie ashwagandhy polecane jest osobom, które mają problemy z odpornością organizmu. Okazuje się, że roślina ta wspiera działanie komórek odpornościowych NK - Natural Killers. Odpowiadają one za walkę z infekcjami wirusowymi i bakteryjnymi. Napar z ashwagandhy zalecany jest więc zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym, kiedy mamy większą podatność na infekcje, przeziębienie oraz grypę. Co więcej, roślina ta polecana jest osobom cierpiącym na zwyrodnienia stawów oraz podwyższony poziom glukozy we krwi, ponieważ wspiera walkę z tymi problemami.
Więcej o zastosowaniu ashwagandhy przeczytasz też we wpisie: Ashwagandha - dlaczego warto ją stosować?
Badania naukowe nad ashwagandhą
Ze względu na swoje właściwości witania ospała stała się w ostatnich latach przedmiotem zainteresowania naukowców. Obecnie można znaleźć badania, które wskazują, że roślina ta może łagodzić objawy choroby Alzheimera. Dotychczasowe badania przeprowadzone na szczurach, którym podawano wyciąg z żeń-szenia pokazały, że roślina ta może spowalniać proces powstawania zwłóknień w mózgu. Daje to dużą nadzieję dla osób chorych.
Inne badania prowadzone nad ashwagandhą mają na celu udowodnienie jej działania przeciwnowotworowego. Jak się okazuje, witanolidy występujące w zielonych częściach rośliny mogą spowalniać rozrost niektórych guzów nowotworowych, zwłaszcza raka płuc, trzustki, piersi oraz jelita grubego. Żeń-szeń indyjski stosowany jest również jako środek wspierający dla osób będących w trakcie chemioterapii. Zastosowanie to wynika ze zdolności rośliny do hamowania niszczenia białych krwinek, co ma miejsce podczas agresywnego leczenia. Pacjenci, którzy podczas chemioterapii zażywają wyciąg lub ekstrakt z ashwagandhy potwierdzają, że odczuwają mniejsze zmęczenie i spadek formy.
Rodzaje suplementów z ashwagandhą
Wśród suplementów z ashwagandhą mamy na rynku wiele preparatów, które można stosować na kilka sposobów. Przygotowywane są one zarówno z korzenia, jak i cennych części zielonych oraz liści tej rośliny. Występują one pod postacią:
- kapsułek,
- proszku,
- wyciągu,
- ekstraktu,
- herbat.
Ashwagandha - dawkowanie
Zażywanie kapsułek z ashwagandhą wieczorem lub o poranku wymaga stosowania się do zaleceń producenta. Zarówno wygodne kapsułki, jak i krople w odpowiednich dawkach są bezpieczne dla użytkowników. Z kolei rozdrobniony korzeń rośliny, z którego można przygotować napar, należy stosować jako dodatek do wody lub jedzenia, np. jogurtu lub koktajlu.
Co więcej, witania ospała stanowi też składnik herbat roślinnych i ziołowych. Bardzo często można ją spotkać w połączeniu z trawą cytrynową, kozłkiem lekarskim, wąkrotą azjatycką, czy też bazylią azjatycką. Jak powinna być przyjmowania w takiej postaci ashwagandha? Dawka nie powinna przekraczać 1-2 filiżanek naparu dziennie.
Ashwagandha przed snem czy rano? Kiedy brać?
Wiele osób, które chcą rozpocząć zażywanie żeń-szenia indyjskiego, zastanawia się kiedy najlepiej przyjmować suplement. Tymczasem najważniejsza jest regularność, natomiast pora dnia w kontekście suplementacji preparatami z ashwagandhą nie jest tak istotna. Optymalnym rozwiązaniem wydaje się jednak przyjmowanie jej wieczorem, co sprzyja regeneracji organizmu i pozwala maksymalizować osiągane wyniki sportowe.
Podsumowanie
Ashwagandha jest rośliną o bardzo szerokim zastosowaniu, dzięki czemu możemy czerpać garściami z elementów medycyny ajurwedyjskiej. Żeń-szeń indyjski stanowi nieocenione wsparcie dla sportowców, ale również dla osób borykających się z przewlekłym zmęczeniem oraz spadkiem nastroju. Ashwagandha jest składnikiem naturalnym, dzięki czemu stosowana w odpowiednich ilościach doskonale wspomaga funkcjonowanie organizmu.
Źródła:
- Kanti Das T., Abdul Hamid M. i wsp., Potential of Glycowithanolides from Withania Somnifera (Ashwagandha) as therapeutic agents for the treatment of Alzheimer's Disease, World Journal of Pharmaceutical Research, Vol 4, Issue 06, 2015, s. 16-38
- Wadhwa R., Garg S. i wsp., Ashwagandha Bioactives for Cancer Treatment: Experimental Evidence and Their Mechanism(s) of Action, Science of Ashwagandha: Preventive and Therapeutic Potentials, 2017, s. 149-174
- Sunil C. Kaul, Renu Wadhwa, Science of Ashwagandha: Preventive and Therapeutic Potentials, Springer, 2017
